در نظام درمانی ایران، بیماران بیش از آنکه در پی درمان باشند، با هزینههای سرسامآور، تجویزهای غیرضروری و تعارض منافع میان پزشکان و مراکز درمانی دستوپنجه نرم میکنند. روایتهایی از سرگردانی، اضطراب و سوءاستفاده مالی، چهرهای نگرانکننده از تجاریسازی سلامت را به نمایش میگذارد.
رویداد شمال به نقل از مهر؛ بازار سلامت این روزها برای بسیاری از بیماران بیشتر شبیه یک میدان تجاری شده تا محلی برای درمان. خانوادههایی که میان مطبها، داروخانهها و مراکز تصویربرداری سرگرداناند، بیش از درد بیماری، از هزینههای بالا و تصمیمات مبهم پزشکان رنج میبرند.
فاطمه، مادری که برای درمان فرزندش بارها مرکز درمانی عوض کرده، از نسخههای متعدد و هزینههای سنگین گلایه دارد: «نمیدانستم کدام آزمایش واقعاً ضروری است.»
دکتر ابراهیم فیاض، جامعهشناس، میگوید: پزشکی امروز از روح انسان فاصله گرفته و به کالایی برای سودجویی بدل شده است. او تأکید دارد برخی پزشکان، بیمار را نه بهعنوان یک انسان، بلکه بهمثابه یک شیء میبینند که باید دستکاری شود.
محمد اسماعیل اکبری، رئیس مرکز تحقیقات سرطان نیز به معضل «تعارض منافع» اشاره میکند و میگوید: بیش از ۴۰ درصد اقدامات تشخیصی غیرضروریاند و این رقم گاهی تا ۹۰ درصد نیز میرسد.
او پدیده «تقاضای القایی» را از مهمترین عوامل تجاریشدن درمان میداند؛ جایی که پزشکان برای دریافت درصد، بیماران را به مراکز خاص هدایت میکنند.
روایت آقای محمدی، مرد میانسالی که برای درمان مادرش بارها آزمایش داده، بر این گفتهها صحه میگذارد: «نمیدانستم این همه کار لازم است یا فقط برای کسب درآمد است.»
تجاریسازی درمان تنها به آسیب مالی منجر نمیشود؛ بلکه اعتماد مردم به نظام سلامت را هم خدشهدار میکند. وقتی بیمار نسبت به نیت پزشک تردید داشته باشد، ممکن است درمان را به تأخیر اندازد یا حتی رها کند.
علیرضا مرندی، رئیس فرهنگستان علوم پزشکی، و مهدی عسکری، عضو کمیسیون تلفیق، بر لزوم شفافسازی سهامداری در بیمارستانهای خصوصی و مبارزه جدی با تعارض منافع تأکید دارند.
مهدی فلاح، عضو کمیسیون بهداشت مجلس نیز ضمن انتقاد از کمبود امکانات و نظارت ضعیف، میگوید: «نمیتوان سلامت مردم را گروگان ناکارآمدی ساختارها دانست.»
راهکار چیست؟
رفع تعارض منافع، بازگشت به اخلاق پزشکی، آموزش پزشکان، نظارت موثر و تقویت زیرساختهای درمانی، تنها بخشی از اقداماتی است که میتواند سلامت را از زیر سایه سود بیرون آورد. سلامت نباید تجارت باشد؛ بلکه باید مأمن انسان در لحظههای دشوارش باقی بماند.
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید