گسترش فضای مجازی و تغییر سبک زندگی دانش‌آموزان باعث شده جایگاه مدرسه و معلم در برخی خانواده‌ها کمرنگ شود. در این شرایط، نبود آموزش انضباط مثبت و آمادگی روانی معلمان، گاهی به تقابل فیزیکی و تنبیه دانش‌آموز در مدرسه می‌انجامد.
به گزارش رویداد شمال ؛ تنبیه دانش‌آموز در مدرسه تنها محدود به کتک زدن نیست؛ تنبیه کلامی و احساسی نیز می‌تواند جراحات عمیقی بر روان دانش‌آموز وارد کند. تحقیر، مسخره کردن، فریاد زدن یا گذاشتن لقب تحقیرآمیز، نمونه‌هایی از تنبیه احساسی هستند که اثرات طولانی‌مدت دارند.
چرا هنوز تنبیه اتفاق می‌افتد؟
تنبیه محصول تفاوت قدرت و سن است. در مدرسه، معلم و مدیر از جایگاه قدرت برخوردارند و در مواجهه با رفتار نادرست دانش‌آموز، گاهی سراغ تنبیه می‌روند. برخی معلمان بدون طی کردن فرآیند آموزش انضباط، به راه ساده‌تر و سریع‌تر تنبیه روی می‌آورند.
انضباط، جایگزین تنبیه
انضباط یعنی آموزش خویشتن‌داری، تقویت اعتمادبه‌نفس، پذیرش مسئولیت رفتار و احترام به حقوق خود و دیگران. روش‌های انضباطی شامل تشویق و محروم‌سازی موقت از امتیازات است؛ بدون اعمال خشونت یا تحقیر. تفاوت‌های کلیدی انضباط و تنبیه:
- در انضباط، به کودک حق انتخاب داده می‌شود؛ در تنبیه، صرفاً گفته می‌شود «این کار را نکن».
- انضباط بر تشویق رفتار درست تمرکز دارد؛ تنبیه بر واکنش به خطا.
- انضباط با گفت‌وگو و درک همراه است؛ تنبیه بر پایه ترس.
- انضباط آرام و تدریجی است؛ تنبیه واکنش سریع و احساسی.
- انضباط احترام می‌آفریند؛ تنبیه خشم و ترس ایجاد می‌کند.
نقش خانواده و فضای مجازی
گسترش فضای مجازی و هوش مصنوعی باعث شده برخی دانش‌آموزان و خانواده‌ها احساس کنند نیاز به یادگیری ندارند. این «اشباع دانشی» جایگاه مدرسه و معلم را در ذهن دانش‌آموز کمرنگ کرده است. سبک فرزندپروری و تعامل خانواده با کودک نیز تأثیر مستقیمی بر رفتار او در مدرسه دارد.
ضرورت سلامت روان معلمان و انضباط مثبت
برای کاهش تنبیه، معلمان باید از نظر روانی آماده تعامل تربیتی باشند. ارزیابی‌های دوره‌ای روان‌شناختی و آموزش انضباط مثبت ضروری است. ارتباط عاطفی، گفت‌وگو و احترام متقابل، پایه‌ای‌ترین اصول انضباط مثبت هستند. تشویق به موقع و صادقانه، مشارکت فعال دانش‌آموز و بازخورد مثبت مستمر، از کلیدهای کاهش رفتارهای پرتنش و نیاز به تنبیه هستند.
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید