پدیده پزشک بلاگری در فضای مجازی، از مرز آموزش و اطلاع‌رسانی عبور کرده و به عرصه‌ای برای سودجویی و تحریک نیازهای کاذب مردم تبدیل شده است. نادر صادقیان، جامعه‌شناس، با تأکید بر کالایی‌شدن مفاهیم انسانی در دهه‌های اخیر می‌گوید: هرجا سود اقتصادی پررنگ شود، ارزش‌های اخلاقی به حاشیه می‌رود.
به گزارش رویداد شمال ؛ در سال‌های اخیر، گسترش پدیده بلاگری، مرز میان حرفه‌گرایی و تبلیغات را مخدوش کرده است. پزشکان، وکلا و فعالان حوزه سلامت با استفاده از ابزار رسانه‌ای، خود را به برندهایی تجاری تبدیل کرده‌اند و گاه برای جذب مخاطب، از اصول حرفه‌ای فاصله می‌گیرند.
نادر صادقیان، جامعه‌شناس، در گفت‌وگو با تسنیم می‌گوید: این روند را باید در بستر تحولات فرهنگی و اجتماعی بررسی کرد. در دو دهه گذشته، بسیاری از حوزه‌های فرهنگی و انسانی از جمله علم، آموزش و روابط اجتماعی، دچار نوعی «تجاری‌سازی» شده‌اند.
کالایی‌شدن ارزش‌ها و افول اخلاق حرفه‌ای
صادقیان تأکید می‌کند: وقتی هر مفهوم انسانی به کالا تبدیل شود، اخلاق از آن زدوده می‌شود. آنچه امروز در صفحات برخی پزشکان مشاهده می‌شود ــ از نمایش چهره بیماران گرفته تا تبلیغ‌های غیرواقعی ــ نتیجه همین کالایی‌شدن ارزش‌هاست.
وی می‌گوید: ریشه این رفتارها در تغییر نظام‌های ارزشی جامعه است؛ جایی که احترام و اعتبار جای خود را از تخصص و تعهد، به ثروت و شهرت داده‌اند.
نقش نهادهای نظارتی و مسئولیت جامعه پزشکی
این پژوهشگر با اشاره به انفعال دستگاه‌های نظارتی افزود: نظارت بر عملکرد پزشکان در فضای مجازی کافی نیست و مرز میان اطلاع‌رسانی و تبلیغ تجاری باید شفاف شود.
او معتقد است که بخش قابل‌توجهی از جامعه پزشکی رفتار حرفه‌ای دارد و لازم است خودِ این متخصصان پیش‌قدم شوند و از درون حرفه، نقد اخلاقی و علمی نسبت به رفتارهای انحرافی مطرح کنند.
نیازهای کاذب و ساختگی؛ محصول تبلیغات رسانه‌ای
صادقیان پدیده «نیازسازی مصنوعی» را از مهم‌ترین آسیب‌های بلاگری می‌داند و می‌گوید: بلاگرها با استفاده از جذابیت‌های بصری و تبلیغات اغواگرانه، در مردم احساس نیاز ایجاد می‌کنند؛ در حالی‌که بسیاری از این نیازها واقعی نیستند.
وی تأکید می‌کند: سه دهه پیش چنین نیازی وجود نداشت، اما امروز به‌دلیل تحولات فرهنگی و فشارهای اقتصادی، جامعه نسبت به ظواهر و مصرف‌گرایی حساس‌تر شده است.
سودگرایی در برابر اخلاق
به گفته این جامعه‌شناس، هرجا پای سود اقتصادی در میان باشد، ارزش‌های فرهنگی و انسانی به حاشیه می‌رود. او می‌افزاید: برخوردهای قضایی به‌تنهایی نمی‌تواند مانع این روند شود، بلکه باید آگاهی عمومی و سواد رسانه‌ای مردم افزایش یابد تا جامعه خود در برابر چنین انحرافاتی مقاومت کند.
ضعف نهادهای تربیتی و گسترش نفوذ رسانه‌ها
صادقیان با اشاره به نقش نهادهای آموزشی و فرهنگی می‌گوید: خانواده، مدرسه و دانشگاه نقش خود را در انتقال ارزش‌ها از دست داده‌اند و شبکه‌های اجتماعی جای آن‌ها را گرفته‌اند.
وی تأکید می‌کند: رسانه‌های رسمی باید با تولید محتوای تحلیلی و گفت‌وگوهای تخصصی، این خلأ فرهنگی را پر کنند و در کنار نهادهای نظارتی، به آموزش عمومی و بازتعریف ارزش‌های اخلاقی کمک کنند.
صادقیان در پایان تأکید می‌کند: برای مقابله با پدیده پزشک بلاگری و نیازسازی مصنوعی، سه اقدام اساسی لازم است؛
- بازسازی نظام آموزشی و فرهنگی کشور برای انتقال مؤثر ارزش‌ها،
- ارتقای سواد رسانه‌ای و تفکر انتقادی در میان مردم،
- ایجاد رسانه‌ها و الگوهای فرهنگی جایگزین برای مقابله با سودگرایی و کالایی‌سازی انسان.
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید