استان مازندران درجانب شرقی استان گیلان قرار گرفته که درگذشته بانام طبرستان یا تبرستان و تپورستان نامدار بوده است. اهالی این مرزوبوم از قوم” تپور “بوده و همانند گیلان از تمدن و پیشینه ی تاریخی طولانی برخوردارند.
به گزارش رویداد شمال؛ گیلان ومازندران در عصر باستان، بخشی از سرزمین بزرگتری به نام “پتشخوارگر” بودند که در منابع تاریخی از آن یاد شده است.
اما نام مرکز این استان , یعنی شهر ساری برگرفته از نام یک شاهزاده گیلانی از خاندان دابویهگان از نسل گیلانشاه به نام “سارویه” است. سارویه از گاوبارگان دابویهی بود که فرزند فرخان بزرگ و نوه دابویه بن گیلانشاه به شمار می رفت ودر قرن اول اسلامی مدتی بر مازندران نیز حکم راند.
به گواهی تاریخ، سلسله دابویهگان مرکز و تختگاهشان شهرفومن بود و شهرآمل مازندران ولیعهد نشین شان محسوب می شد. پادوسبانیان شاخه ای دیگراز خاندان گیلانشاه بودندکه تا زمان شاه عباس اول صفوی بر مازندران با مرکزیت ساری فرمان راندند.
برخی یادداشتها بنیانگذار شهر ساری را اسپهبد طوس نوذر می دانند که بعدها در قرن اول اسلامی فرخان به بازسازی و مرمت آن همت گذاشت و سپس نام آن از سارویه، فرزند فرخان گرفته شد.
رابینو در کتاب مازندران و استر آباد می نویسد: “نام ساری از سارویه فرزند فرخان که در موقع کودکی برادرزاده خود اسپهبد خورشید نایب السطنه بود گرفته شده است.
“ابن‌اسفنديار، پدر تاريخ نويسان مازندران نیزدرباره‌ي بنياد ساري مي‌نويسد:” فرخان بزرگ پادشاه طبرستان بود. باو را كه از مشهوران درگاه بود فرمود تا آن جا كه ده اوهر است شهري بنياد نهند براي بلندي آن موضع و بسياري چشمه‌هاي آب نزهت جایگاه. مردم اوهر باو را رشوت دادند تا ترك آن واقعه كرد و اين جا كه امروز ساري است، بنياد نهاد.
چون عمارت تمام شد ، شاه بيامد تا مطالعه‌ي شهر كند، معلوم شد كه باو خيانت كرده، محبوس فرمود و…”
البته برخی بر این باورند که؛ نامواژه زادركراتا، يوناني شده ساری است ونام اولیه ساری، زارياگرد بوده است.بر اساس روایت تاریخ نویسان یونانی، در زمان هخامنشیان ساری به نام زادراکارتا خوانده میشدو پایتخت تمدن هیرکانیا بوده‌است.
آلكساندر خود‌زكو كه در زمان فتحعلي‌شاه به ايران سفر كرده در كتاب ترانه‌‌هاي محلي ساكنان كرانه‌هاي جنوبي خزرمي‌نويسد : « با بررسي آثار جغرافيیدان بزرگ يوناني ، اوزلي احتمال مي دهد كه واژهي ساري بايد از واژهي “زاريا” به معني زرد – سبز طلايي بدست آمده باشد».
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید