در حالی که مصرف الکل در ایران به شکل نگران‌کننده‌ای رو به افزایش است، نبود آمار رسمی، آموزش‌های پیشگیرانه و پروتکل درمانی مشخص، بحران اعتیاد را به سطح تازه‌ای رسانده است. متخصصان هشدار می‌دهند که الکل در حال جایگزینی تریاک است و زنان نیز به دلیل ویژگی‌های فیزیولوژیک، سریع‌تر از مردان به آن وابسته می‌شوند.
به گزارش رویداد شمال به نقل از خبرآنلاین؛ به گفته‌ی محمد مشیری، عضو هیأت علمی انجمن سم‌شناسی ایران، در سال‌های اخیر شمار بیماران الکلی در کشور به‌طور چشمگیری افزایش یافته است: زمانی می‌گفتیم در ایران بیمار الکلی وجود ندارد، اما امروز در بخش ما هر روز چند بیمار بستری داریم. هر شب یکی دو بیمار با مسمومیت اتانول و در ماه چند مورد مسمومیت با متانول داریم.
طبق آمارهای سازمان پزشکی قانونی، در سال ۱۴۰۳ حدود ۶ درصد از مرگ‌ومیرها ناشی از مسمومیت با الکل بوده و در پنج ماه نخست ۱۴۰۴ این رقم به ۵ درصد رسیده است. بیشترین موارد نیز در کرج، تهران، مشهد، مازندران و اهواز گزارش شده است.
تغییر الگوی اعتیاد؛ از تریاک تا شیشه و الکل
مشیری با اشاره به تغییر ذائقه مصرف‌کنندگان مواد مخدر در کشور می‌گوید: امروز دیگر بیمار تزریقی هروئین نداریم، همه شیشه مصرف می‌کنند. همان‌طور که در غرب فنتانیل بحران‌ساز شده، در ایران شیشه و الکل جای تریاک را گرفته‌اند.
وی معتقد است این تغییرات نه فقط ناشی از ورود ترکیبات جدید، بلکه محصول تحولات فرهنگی، رسانه‌ای و اجتماعی است که ذائقه و رفتار جامعه را تغییر داده است.
زنان؛ قربانی پنهان الکل
به گفته‌ی این متخصص، قبح مصرف الکل در میان زنان کاهش یافته و تمایل به برابری جنسیتی در برخی موارد به رفتارهای پرخطر منجر شده است: زنان از نظر فیزیولوژیکی سریع‌تر از مردان به الکل وابسته می‌شوند و همین موضوع خطر اعتیاد در میان آنان را دوچندان کرده است.
ترک الکل سخت‌تر از تریاک
مشیری تأکید می‌کند برخلاف تصور عمومی، ترک الکل ساده نیست و باید تحت درمان تخصصی انجام شود: قطع ناگهانی الکل می‌تواند باعث توهم، تشنج و هذیان شود. بیمار الکلی حتماً باید در محیط درمانی تحت نظر پزشک ترک کند.
سکوت آسیب‌زای مدارس و نبود پروتکل درمانی
به گفته‌ی این استاد دانشگاه، نبود آموزش‌های پیشگیرانه در مدارس یکی از حلقه‌های مفقوده مبارزه با اعتیاد است: در مدارس درباره خطرات مشروبات و مواد مخدر صحبت نمی‌شود و این سکوت، آسیب‌زا است. حدود پنج سال است که درگیر تدوین پروتکل ترک الکل هستیم، اما هنوز کلینیک رسمی ترک الکل در کشور وجود ندارد.
مشروبات تقلبی؛ تهدیدی مرگبار
وی درباره بازار خطرناک مشروبات غیرمجاز هشدار می‌دهد: تقریباً هیچ مشروب خالصی در ایران وجود ندارد. حتی بطری‌های پلمپ‌شده هم در کارگاه‌های زیرزمینی تولید می‌شوند. بسیاری از این مشروبات حاوی داروهای خواب‌آور و مخدرند و برخی حاوی متانول هستند که موجب نابینایی یا مرگ می‌شود.
اتانول؛ مسمومیتی پنهان زیر نام “مشروب سالم“
برخی افراد گمان می‌کنند مصرف اتانول دارویی جایگزینی بی‌خطر است، اما مشیری این باور را اشتباه می‌داند: اتانول همان الکل موجود در مشروبات است و مصرف آن در دوز بالا می‌تواند کشنده باشد. در واقع، هیچ نوع مصرف الکل ایمنی وجود ندارد.
افزایش بیماران الکلی، تغییر الگوی مصرف از مواد سنتی به صنعتی و نبود برنامه‌های آموزشی و درمانی منسجم، زنگ خطر جدی برای سلامت عمومی کشور است.
مشیری می‌گوید: اگر این روند ادامه پیدا کند، بحران الکل به یکی از مهم‌ترین معضلات سلامت در ایران تبدیل خواهد شد.
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید