در روزگاری که قفقاز میان چنگال طمع و نقشه‌های شوم گرفتار آمده، سفر مسعود پزشکیان به باکو چون گامی استوار در میانه طوفان بود؛ گامی برای بستن راه نفوذ بیگانگان و زنده کردن پیوندهای فراموش‌شده.
در سال‌های اخیر، صحنه قفقاز، جولانگاهی تازه برای دسیسه‌بافی‌های رژیم اشغالگر قدس شده است؛ رژیمی که هرجا بوی فتنه و سودا به مشام برسد، بی دعوت، خود را به آنجا می‌رساند. در این میان، جمهوری آذربایجان، خواسته یا ناخواسته، فرش قرمزی پیش پای بازیگران صهیونیستی گسترده و راه نفوذشان را هموارتر کرده است. همسایگی آذربایجان با ایران و موقعیت طلایی این سرزمین در نقشه آرزوهای خام صهیونیست‌ها، بهانه‌ای شده تا این مهمانان ناخوانده، سودای نفوذ عمیق‌تر را در سر بپرورانند.
سفر یک‌روزه رئیس‌جمهور ایران به باکو، درست در بزنگاهی رخ داد که محفل‌نشینی‌های ترکیه و اسرائیل برای چانه‌زنی بر سر آینده قفقاز در جریان بود. باکو، بی‌آنکه بداند، به میعادگاه مشورت‌های مشکوک بدل شده بود؛ اما دیپلماسی ایران، با تدبیری از جنس بیداری، کوشید تا سایه این دخالت‌ها را کوتاه کند.
در این مسیر، شتاب‌بخشی به پروژه‌های نیمه‌تمام تجاری و کریدوری، چون سدّی محکم، می‌تواند برابر طغیان شیطنت‌های صهیونیستی قد علم کند. گواه این اهتمام، امضای نزدیک به هفت تفاهم‌نامه مشترک میان ایران و آذربایجان در عرصه‌های گوناگون بود؛ تفاهم‌هایی که فراتر از واژه‌ها، پیامی روشن به گوش‌های شنوا مخابره می‌کرد: قفقاز، جولانگاه بیگانگان نخواهد شد.
رئیس‌جمهور ایران با هوشمندی، دیپلماسی فرهنگی را به خدمت گرفت و با تکیه بر ریشه‌های مشترک، زبانی به کار بست که از دیوار بی‌اعتمادی عبور می‌کند. او در دیدار با علی‌اف، از پیوندهای کهن گفت، از تاریخی که مشترک است و از فرهنگی که در جان هر دو ملت ریشه دارد. این تکیه بر همزبانی و همدلی، خنجری بود در قلب نقشه‌های آنان که می‌خواهند از شکاف‌ها، پل‌های خیانت بسازند.
بی‌شک، روابط ایران و آذربایجان پرپیچ‌وخم است؛ اما در میدانی که فتنه‌گران کمان به دست گرفته‌اند، همین دیپلماسی فرهنگی و سیاست همدلی، سپری خواهد بود در برابر تیرهای زهرآگینی که از کمان اسرائیل رها می‌شود.
سفر یک‌روزه پزشکیان به جمهوری آذربایجان؛ «در میان مردم خودمان»
مسعود پزشکیان رئیس‌جمهوری اسلامی ایران و هیئت همراهش صبح هشتم اردیبهشت ۱۴۰۴ به‌دعوت رسمی الهام علی‌اف همتای آذربایجانی عازم باکو پایتخت این کشور شدند، هفت تفاهم‌نامه در زمینه‌های سیاسی، حمل‌ونقلی، فرهنگی، بهداشتی، رسانه‌ای و سرمایه‌گذاری امضا و نشست مطبوعاتی مشترکی برگزار کردند که پزشکیان با این جملات به پایانش رساند: «هنگام حضور در جمهوری آذربایجان احساس می‌کنم در میان مردم خودم هستم؛ گویی در تبریز یا اردبیل حضور دارم.»
رئیس‌جمهوری در نخستین برنامه سفر در نشست هیئت‌های عالی‌رتبه ایران و جمهوری آذربایجان حاضر شد و با یادآوری پیوندهای تاریخی، فرهنگی و خانوادگی میان ملت‌های ایران و آذربایجان، این ویژگی را زمینه‌ساز شکل‌گیری مسیری مناسب برای گسترش همکاری‌های منطقه‌ای ارزیابی کرد. او سخنانش را با ابلاغ سلام‌های گرم رهبری انقلاب به مقامات آذربایجان، ادامه داد و تصریح کرد: ایران همواره بر حمایت از حقوق مردم آذربایجان تأکید داشته و بر این باور است که منطقه قره‌باغ بخش جدایی‌ناپذیر خاک جمهوری آذربایجان است.
تفاهم سیاسی، همکاری ترانزیتی و مبادله فرهنگی
پس از پایان این نشست، مقامات دو کشور در حضور روسای جمهوری ایران و آذربایجان، علاوه‌بر بیانیه مشترک سفر که به امضای روسای جمهوری رسید، هفت تفاهم‌نامه در عرصه‌های رایزنی سیاسی، حمل‌ونقل، مبادلات فرهنگی، همکاری‌های بهداشتی، رسانه‌ای و سرمایه‌گذاری امضا کردند. عباس عراقچی وزیر امور خارجه، فرزانه صادق وزیر راه و شهرسازی، عباس علی‌آبادی وزیر نیرو، رضا صالحی امیری وزیر میراث فرهنگی و ستار هاشمی وزیر ارتباطات از جمله مقامات ایرانی همراه پزشکیان و امضاکنندگان تفاهم‌نامه‌های منعقدشده میان دو کشور بودند.
تدوین برنامه راهبردی جامع ایران و آذربایجان
پزشکیان نیز در نشست مطبوعاتی مشترک با علی‌اف به امضای توافقات دوجانبه در این سفر اشاره کرد و گفت: تدوین برنامه راهبردی جامع میان دو کشور به دستور رئیس‌جمهوری آذربایجان و با هماهنگی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران پیگیری خواهد شد. این برنامه چارچوبی برای گسترش همکاری‌های صنعتی، علمی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و امنیتی میان ایران و آذربایجان فراهم خواهد کرد.
او بر اهمیت همکاری‌های منطقه‌ای ایران و آذربایجان تاکید کرد و ادامه داد: ایران و آذربایجان می‌توانند با همکاری و احترام متقابل به تمامیت ارضی و سلایق یکدیگر، صلح، آرامش و امنیت در منطقه برقرار کنند. ما می‌توانیم شبکه‌های حمل‌ونقل و مالی را به هم متصل کنیم، تجارت را توسعه دهیم، کریدورهای شرقی-غربی و شمالی-جنوبی را فعال‌تر کنیم و زمینه‌های مشترک برای سرمایه‌گذاری و تولید فراهم آوریم.
رئیس‌جمهوری اسلامی ایران با یادآوری اشتراکات خانوادگی و تاریخی ملت‌های دو کشور، این پیوندهای عمیق را مانعی دربرابر هرگونه تلاش برای ایجاد تفرقه دانست و با قدردانی از میزبانی گرم آذربایجان اظهار کرد: به دلیل شرایط خاصی که در داخل کشور به وجود آمده، ناچاریم سفر خود را کوتاه‌تر کنیم، اما امیدوارم در آینده‌ای نزدیک بار دیگر در خدمت برادران عزیز خود در جمهوری آذربایجان باشم. هنگام حضور در جمهوری آذربایجان، احساس می‌کنم در میان مردم خودم هستم؛ گویی در تبریز یا اردبیل حضور دارم. این احساس نزدیکی و برادری، سرمایه بزرگی برای توسعه ارتباطات اقتصادی، فرهنگی، علمی و امنیتی میان دو کشور است.
تحریکات برخی گروه‌ها نباید مانع حفظ دوستی و همکاری شود
پزشکیان در ادامه برنامه‌های سفر یک‌روزه به آذربایجان، در نشست با تجار و بازرگانان ایران و آذربایجان نیز حاضر شد و با تأکید بر توانمندی ملت‌های منطقه در تأمین امنیت تصریح کرد: ما نیازی نداریم از جایی دیگر بیایند و برای ما امنیت ایجاد کنند، بزرگان کشورها می‌توانند با گفت‌وگو مشکلات و اختلافات احتمالی را حل کنند.
او به تاثیر عوامل خارجی در ایجاد اختلاف میان ملت‌ها اشاره و تصریح کرد: برخی گروه‌ها با تحریکات بیرونی به دنبال ایجاد اختلال در ارتباطات سالم و قدیمی میان همسایگان هستند و نباید اجازه داد این روابط تاریخی با بهانه‌های واهی خدشه‌دار شود. همان‌طور که در ایران عده‌ای علاقه‌ای به وقوع تحولات مثبت ندارند، ممکن است در آذربایجان، عراق یا افغانستان نیز چنین افرادی وجود داشته باشند اما اراده ملت‌ها باید بر حفظ دوستی و همکاری استوار بماند.
رئیس‌جمهوری با تأکید بر لزوم احترام به تمامیت ارضی کشورها، ادامه داد: باید به استقلال سیاسی و امنیتی یکدیگر احترام بگذاریم و از هرگونه دخالت یا مداخله در امور داخلی کشورها پرهیز کنیم.
پزشکیان اهمیت همکاری‌های اقتصادی را یادآور شد و گفت: اگر تولیدکنندگان و سرمایه‌گذاران ما با یکدیگر شریک شوند و در چارچوب قوانین و مقررات به دیدگاه مشترکی برسند، نیازی به حضور بیگانگان در منطقه نخواهیم داشت. هرجا تجارت حرکت کند، دیگر اسلحه و نیروی نظامی حرکت نخواهد کرد، چراکه تجارت یعنی امنیت، تجارت یعنی صلح، تجارت یعنی برادری.
او در پایان با قدردانی از مهمان‌نوازی رئیس‌جمهور آذربایجان این دیدار را آغازی برای پروازهای دیگر در مسیر دوستی و همکاری توصیف کرد و سخناش را به خواندن ابیاتی ترکی از «شهریار» ختم کرد.
قول رئیس‌جمهوری به دانشجویان ایرانی مقیم آذربایجان
پزشکیان در آخرین برنامه سفر به جمهوری آذربایجان در جمع ایرانیان مقیم این کشور حاضر شد و با قرائت آیاتی از قرآن، بر باور وحدت نژادی و انسانی تمام ملت‌ها تأکید کرد و گفت: ما همگی از یک ریشه و خانواده هستیم. مرزهایی که امروز وجود دارد ساخته شده‌اند؛ در حالی که پیش‌تر قوم و خویش ما در دو سوی این مرزها زندگی می‌کردند.
رئیس‌جمهوری با انتقاد از موانع موجود بر سر راه ارتباطات اقتصادی و علمی، گفت: چرا باید در منطقه ما مرزها مانع تجارت شوند در حالی که اروپایی‌ها با حذف مرزها به توسعه رسیده‌اند؟ ما می‌توانیم بازاری بزرگ برای تجارت، علم، صنعت و گردشگری ایجاد کنیم. اگر به جای اختلاف، همکاری کنیم، می‌توانیم تمدنی نوین و فضای تازه‌ای در منطقه خلق کنیم.
او همچنین پس از شنیدن مطالبات دانشجویان ایرانی در آذربایجان، قول داد موضوع ارزشیابی علمی و مهارتی آنان را به صورت جدی پیگیری کند.
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید