با اصلاح قوانین و جذب سرمایههای داخلی و خارجی، ایران با ذخایر غنی معدنی و عضویت در پیمانهای بینالمللی، آماده است تا از خامفروشی عبور کرده و به قطب تولید محصولات معدنی با ارزش افزوده بالا در منطقه تبدیل شود.
به گزارش رویداد شمال ؛ ایران با دارا بودن بیش از ۶۸ نوع کانی شناختهشده و ذخایر عظیم مواد معدنی استراتژیک همچون سنگآهن، مس، زغالسنگ، کروم، نیکل و لیتیوم، یکی از غنیترین کشورهای جهان از نظر منابع معدنی به شمار میرود. با این حال، بر اساس گزارشهای سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی، تنها ۲۰ درصد این منابع شناسایی و کمتر از ۱۰ درصد آنها بهرهبرداری شده است.
این در حالی است که کشورهای توسعهیافته با استفاده از فناوریهای نوین، معدن را به موتور محرکه اقتصاد خود تبدیل کردهاند. اکنون با رویکرد جدید وزارت صنعت، معدن و تجارت، مشارکت فعالتر بخش خصوصی و عضویت ایران در سازمانهایی مانند بریکس و شانگهای، زمینه تحول در این بخش فراهم شده است.
بر اساس برنامههای بودجه ۱۴۰۳ و سند توسعه صنایع معدنی، دولت با تأمین تسهیلات بلندمدت، اصلاح قوانین، تقویت زیرساختهای حملونقل و انرژی و توسعه فناوریهای اکتشاف، در مسیر افزایش ارزش افزوده و جذب سرمایه داخلی و خارجی گام برداشته است؛ گامی که میتواند ایران را از صادرکننده مواد خام به تولیدکننده محصولات با ارزش افزوده بالا تبدیل کند.
ظرفیتهای معدنی، موتور پیشران اقتصاد
مینا جعفری، کارشناس صنعت و معدن در گفتوگو با ایمنا اظهار کرد: معدن به عنوان حلقه نخست تولیدات صنعتی، نقشی حیاتی در رشد اقتصادی کشورها ایفا میکند و با توسعه این بخش، میتوان ایران را به یک بازیگر مهم در بازار جهانی مواد معدنی تبدیل کرد.
وی با اشاره به نقش پررنگ فلزاتی همچون فولاد و مس در شاخصهای توسعهیافتگی، افزود: کشورهای صنعتی با مدیریت زنجیره ارزش، معدن را به اهرم مهم اقتصادی تبدیل کردهاند و ایران نیز میتواند با رفع مشکلات زیرساختی و بهرهگیری از فناوریهای نوین، از ظرفیتهای گسترده خود در این حوزه بهرهبرداری کند.
فاصله ایران با غولهای معدنی جهان
جعفری با بیان اینکه ایران با وجود پتانسیلهای گسترده، از نظر بهرهبرداری و ارزش تولیدات معدنی فاصله قابل توجهی با کشورهای برتر معدنی دارد، ادامه داد: ارزش خالص تولیدات معدنی ایران حدود ۳.۲ میلیارد دلار است، در حالی که این رقم برای چین ۱۸۴، استرالیا ۱۵۰ و آمریکا ۹۳ میلیارد دلار گزارش شده است.
چالشهای توسعه معدن در ایران
این کارشناس صنعت و معدن با اشاره به چالشهای موجود، اظهار کرد: نبود برنامه جامع از اکتشاف تا فرآوری، ضعف در زیرساختهای حملونقل و انرژی، محدودیت در دستیابی به فناوریهای نوین، مشکل جذب سرمایه خارجی و قوانین دستوپاگیر از مهمترین موانع توسعه بخش معدن در کشور است.
وی افزود: میزان حفاریهای اکتشافی و ژئوفیزیک هوایی ایران نسبت به کشورهای توسعهیافته معدنی بسیار پایین است و این موضوع نیازمند برنامهریزی و سرمایهگذاری جدی است تا ایران بتواند به اهداف تعیینشده از جمله تولید ۵۵ میلیون تن فولاد دست یابد.
ضرورت عبور از خامفروشی
جعفری با تأکید بر ضرورت عبور از خامفروشی، خاطرنشان کرد: فرآوری مواد معدنی میتواند تا ۱۰ برابر و در حوزه فولاد تا ۶۴ برابر ارزش افزوده ایجاد کند. تولید محصولات آلیاژی و فروآلیاژهای با کیفیت، زمینهساز حضور ایران در بازارهای جهانی و افزایش درآمدهای ارزی خواهد بود.
وی اضافه کرد: با اصلاح قوانین زائد، تسهیل فرآیند صدور مجوزها، تقویت سرمایهگذاری داخلی و خارجی، توسعه اکتشافات عمقی و استفاده از فناوریهای نوین، ایران میتواند از ظرفیتهای خود در حوزه معدن برای رشد اقتصادی و توسعه صنعتی بهرهبرداری کند.
فرصتهای بینالمللی برای توسعه بخش معدن
جعفری با اشاره به ظرفیت عضویت ایران در سازمانهای بینالمللی گفت: توسعه دیپلماسی اقتصادی-صنعتی، جذب فناوری و سرمایهگذاری از کشورهای عضو بریکس و شانگهای، و بهرهگیری از مزیتهای کشور از جمله انرژی ارزان و منابع هیدروژن، میتواند به تحقق اهداف توسعه معدن کمک کند و ایران را به قطب تولید محصولات معدنی با ارزش افزوده در منطقه تبدیل کند.
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید