دادههای میدانی نشان میدهد خلیج گرگان پس از یک بهبود کوتاهمدت دوباره در شیب تند بحران قرار گرفته است؛ شوری آب افزایش یافته، گونههای آبزی در آستانه حذف قرار دارند و لایروبی کانال آشوراده بهدلیل نبود تجهیزات دائمی کارایی خود را از دست داده است.
به گزارش رویداد شمال به نقل از تسنیم؛ خلیج گرگان که در دو دهه اخیر با روند مرگ تدریجی روبهرو بوده، اکنون بنا بر دادههای پایش، بار دیگر با سقوط شاخصهای اکولوژیک دستوپنجه نرم میکند. بیتوجهی دولتهای پیشین به اجرای اقدامات عملی و محدود شدن فعالیتها به مطالعات، سالهای طلایی نجات این پهنه آبی را از بین برد.
در پی دستور صریح رئیسجمهور شهید برای علاجبخشی بیفوتوقت، لایروبی اولیه کانال آشوراده به طول ۱۱ کیلومتر انجام شد و سبب همترازی سطح آب خلیج با خزر و افزایش مساحت آبی به حدود ۲۹ تا ۳۰ هزار هکتار گردید؛ اما عدم اجرای اقدامات تکمیلی باعث شد خلیج دوباره به مسیر بحران بازگردد.
طبق دادههای جدید، سطح تراز آب خلیج که هنگام بازگشایی کانال در حدود منفی ۲۷.۴۰ متر بود، اکنون به منفی ۲۸.۵۶ متر رسیده و مساحت آبی آن به حدود ۲۷ هزار هکتار کاهش یافته است. شوری آب نیز که پس از لایروبی به محدوده قابلتحمل ۲۶ تا ۲۸ گرم در لیتر رسیده بود، اکنون در برخی ایستگاهها به ۳۳ تا ۳۵ گرم افزایش یافته و حیات زیستمندان را تهدید میکند.
جمعیت ماهیان به سه تا چهار گونه محدود شده و پنج گونهای که پس از لایروبی بازگشته بودند، بار دیگر در خطر حذف قرار دارند. کانال آشوراده نیز با تجمع رسوبات، از عمق ۱.۶۰ متر به حدود ۱ متر رسیده و در برخی نقاط عمق آن تا ۵۳ سانتیمتر کاهش یافته است.
کارشناسان تأکید میکنند که دو اقدام حیاتی پس از لایروبی – تأمین حقابه زیستمحیطی خلیج از رودخانهها و اجرای پروژه پمپاژ آب خزر – تاکنون اجرا نشده است. این در حالی است که با احداث ایستگاه پمپاژ میتوان نیاز آبی خلیج را برای دستکم ۱۵ سال تأمین کرد.
قدیر حسنزاده، مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان در گزارشی از کندی و ترکفعل دستگاههای مسئول خبر داده و اعلام کرده است که از ۱۶ اقدام مصوب طرح علاجبخشی، تنها بخش لایروبی اولیه بهطور کامل اجرا شده و سایر اقدامات یا آغاز نشده یا پیشرفت بسیار پایینی داشتهاند.
وی تصریح کرد: تعیین نیاز آبی و مطالعات امکانسنجی پمپاژ توسط محیط زیست انجام شده اما تکمین و تأمین حقابه، لایروبی انهار ورودی، انتقال آب مازاد تجن و تالار و عملیات آبخیزداری، در حوزه مسئولیت وزارت نیرو و جهاد کشاورزی، یا انجام نشده یا زیر ۲۰ درصد پیشرفت دارد.
براساس دادههای سال ۱۴۰۱، لایروبی کانال آشوراده بلافاصله شوری آب را از بالای ۵۰ گرم به حدود ۲۸ گرم کاهش داد؛ اما اکنون با پر شدن مجدد کانال، شوری دوباره افزایش یافته و لایروبی مجدد و فوری ضروری است.
این در حالی است که معاون اول رئیسجمهور پیشتر از اختصاص ۲۵۰۰ میلیارد تومان برای نجات خلیج گرگان خبر داده و استاندار گلستان وعده داده بود پمپاژ آب در سال ۱۴۰۴ آغاز میشود؛ وعدهای که عملی نشده است. خلیج گرگان اکنون بیش از ۳۵ درصد مساحت خود را از دست داده و باقی بخشها نیز در معرض خشکی قرار دارند.
سادهترین اقدام کوتاهمدت برای تثبیت شرایط، استقرار یک دستگاه لایروب دائمی در استان است؛ وعدهای که بهگفته معاون عمرانی استاندار قرار است تا پایان آذر محقق شود.
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید