رئیس مرکز ملی پیشبینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا با بیان اینکه بارورسازی ابرها نمیتواند راهحل رفع خشکسالی در ایران باشد، گفت: در شرایطی که بیش از ۸۰ درصد منابع آبی کشور در بخش کشاورزی مصرف میشود، ایران همچنان آب خود را از طریق صادرات محصولات پرآببر به شکل «آب مجازی» به دیگر کشورها صادر میکند.
به گزارش رویداد شمال ؛ صادق ضیاییان، رئیس مرکز ملی پیشبینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا، با اشاره به تداوم خشکسالی در کشور اظهار کرد: تا پایان آبانماه، اغلب مناطق ایران بیبارش خواهند بود و بارندگی قابل توجهی در پیش نیست. وی افزود: علم بشر هنوز به سطحی نرسیده است که بتواند سامانههای بارشی را ایجاد یا میزان بارش را تغییر دهد و به همین دلیل، افزایش مصنوعی بارشها از طریق بارورسازی ابرها نمیتواند پاسخگوی کمآبی گسترده کشور باشد.
بارورسازی ابرها؛ تأثیر محدود، هزینه بالا
ضیاییان درباره میزان تأثیر بارورسازی ابرها توضیح داد: این روش تنها در مناطق بسیار محدود و با مطالعات دقیق میتواند اندکی موجب افزایش بارش شود، اما هیچ کشوری در جهان نتوانسته با این شیوه خشکسالی را برطرف کند. به گفته وی، حتی کشورهای ثروتمند حوزه خلیج فارس که سرمایهگذاری عظیمی در این زمینه داشتهاند، همچنان ۹۹ درصد آب مصرفی خود را از طریق آبشیرینکنها تأمین میکنند.
مدیریت آب، نه تولید باران
رئیس مرکز ملی پیشبینی هوا تأکید کرد: بهجای تمرکز بر افزایش بارش، باید مدیریت منابع موجود در دستور کار قرار گیرد. در حال حاضر بیش از ۸۰ درصد منابع آبی کشور در بخش کشاورزی مصرف میشود. وی گفت: تغییر الگوی کشت، ترویج محصولات کمآببر و استفاده از روشهای آبیاری متناسب با اقلیم ایران از جمله اقداماتی است که میتواند نقش مهمی در مدیریت آب داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه برخی از روشهای آبیاری مانند آبیاری بارانی در ایران مناسب نیستند، افزود: این روشها نهتنها باعث صرفهجویی نمیشوند، بلکه با افزایش تبخیر، مصرف آب را بیشتر میکنند.
صادرات پنهان آب ایران
ضیاییان با انتقاد از مفهوم «صادرات آب مجازی» گفت: برای تولید و صادرات بسیاری از محصولات کشاورزی و صنعتی، حجم زیادی از آب مصرف میشود. در واقع، ما با صادرات این محصولات، آب کشور را نیز صادر میکنیم. به همین دلیل لازم است هزینه و فایده تولید هر محصول بررسی شود تا مشخص شود که آیا مصرف آب برای آن محصول بهصرفه است یا خیر.
بازگشت به تجربه نیاکان
این کارشناس با اشاره به راهکارهای سنتی ایرانیان در مدیریت کمآبی گفت: کشور ما از هزاران سال پیش با خشکسالی دستوپنجه نرم میکرد و مردم با ساخت قنات، آبانبار و هدایت آب به سفرههای زیرزمینی، ذخیره مطمئنی از منابع آبی ایجاد میکردند. ضیاییان افزود: برخلاف سدسازیهای گسترده امروز که موجب تبخیر بخش قابل توجهی از آب میشود، در گذشته ذخیره آب در زیرزمین، مانع از هدررفت آن بود و این روشها هنوز هم کارایی دارند.
وی با اشاره به لزوم بهرهگیری از آبخیزداری و آبخوانداری نوین تصریح کرد: در نواحی نزدیک دریا نیز میتوان با استفاده از فناوری آبشیرینکنها بخشی از نیاز آبی کشور را تأمین کرد.
تغییر الگوی مصرف در خانهها
ضیاییان یکی از مؤثرترین راهها برای مدیریت منابع آبی را تغییر رفتار در بخش خانگی دانست و گفت: در گذشته مردم برای تأمین آب زحمت زیادی میکشیدند و به همین دلیل در مصرف آن صرفهجویی میکردند. امروز نیز باید همان فرهنگ را احیا کنیم و در مصرف آب لولهکشی دقت بیشتری داشته باشیم تا بتوانیم در برابر بحران کمآبی تابآورتر شویم.
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید