شهر رشت در روزهای ۲۷ و ۲۸ آبان‌ماه میزبان نخستین اجلاس استانداران استان‌های ساحلی کشورهای حاشیه دریای خزر خواهد بود؛ نشستی که هدف آن تقویت همکاری‌های اقتصادی، زیست‌محیطی و توسعه پایدار در بزرگ‌ترین پهنه آبی بسته جهان است.
به گزارش رویداد شمال ؛ دریای خزر، پهنه‌ای استراتژیک میان آسیا و اروپا با وسعتی بیش از ۳۷۰ هزار کیلومتر مربع و خط ساحلی حدود ۷ هزار کیلومتر، میان پنج کشور ایران، روسیه، قزاقستان، ترکمنستان و جمهوری آذربایجان قرار دارد. اهمیت این دریا نه‌تنها در منابع عظیم نفت و گاز، بلکه در جایگاه ترانزیتی و ارتباطی آن میان آسیای مرکزی، قفقاز و خاورمیانه نهفته است.
بر اساس برنامه‌ریزی انجام‌شده، نخستین اجلاس استانداران استان‌های ساحلی کشورهای حاشیه خزر با حضور مقامات محلی و اقتصادی این کشورها در شهر رشت برگزار می‌شود. این رویداد با محوریت همکاری‌های منطقه‌ای، هماهنگی برای توسعه پایدار و حفاظت از محیط‌زیست دریایی برگزار خواهد شد.
ایران؛ محور توسعه جنوبی خزر
ایران با سه استان گیلان، مازندران و گلستان، حدود ۹۰۰ کیلومتر از خط ساحلی خزر را در اختیار دارد. گیلان با مرکزیت رشت و بندر انزلی، قطب شیلات، گردشگری و تجارت دریایی کشور است. مازندران با بنادر نوشهر و امیرآباد، نقش دروازه شمالی ایران در حمل‌ونقل دریایی و صادرات کالا را ایفا می‌کند و گلستان نیز با بندر ترکمن، ارتباط راهبردی با آسیای میانه دارد. کارشناسان معتقدند ایران با ترکیبی از بنادر تجاری، زمین‌های حاصلخیز و تنوع زیستی، می‌تواند محور توسعه متوازن جنوبی خزر باشد.
روسیه؛ قدرت شمالی خزر و مسیر ترانزیت انرژی
در شمال خزر، جمهوری داغستان و استان آستراخان به‌عنوان مناطق کلیدی روسیه شناخته می‌شوند. داغستان با بندر ماخاچکالا از مسیرهای اصلی صادرات انرژی روسیه است و آستراخان نیز به‌دلیل موقعیت در دهانه ولگا، نقش مهمی در ترانزیت کالا میان اروپا و آسیای مرکزی دارد. روسیه در سال‌های اخیر با توسعه بنادر و خطوط ریلی شمال–جنوب در پی تقویت نقش خود در ترانزیت دریای خزر است.
آذربایجان؛ انرژی و گردشگری در سواحل غربی
جمهوری آذربایجان در غرب خزر با محوریت باکو، به یکی از قطب‌های انرژی منطقه تبدیل شده است. منابع نفت و گاز، خطوط لوله استراتژیک و زیرساخت‌های بندری مدرن، جایگاه ژئوپلیتیکی این کشور را تقویت کرده و در کنار آن، گردشگری ساحلی در شبه‌جزیره آبشرون رو به گسترش است.
ترکمنستان؛ دروازه شرقی با تکیه بر گاز و بنادر نوین
در شرق خزر، منطقه بالکان ترکمنستان با بندر ترکمن‌باشی به‌عنوان مرکز تجارت دریایی این کشور شناخته می‌شود. توسعه بنادر، خطوط ریلی و پروژه‌های گردشگری بخشی از برنامه ترکمنستان برای افزایش نقش خود در کریدورهای ترانزیتی منطقه است.
قزاقستان؛ پیوند آسیای مرکزی با خزر
منطقه منگیستائو در جنوب غرب قزاقستان تنها بخش ساحلی این کشور است. بندر آکتائو مرکز صادرات نفت و کالاهای معدنی محسوب می‌شود و قزاقستان با توسعه زیرساخت‌های بندری و انرژی، به دنبال تثبیت جایگاه خود به‌عنوان دروازه شرقی خزر است.
چشم‌انداز همکاری‌های منطقه‌ای
اجلاس رشت فرصتی برای گفت‌وگو و هم‌افزایی میان استان‌های ساحلی کشورهای حاشیه خزر فراهم می‌کند. محورهای اصلی نشست شامل توسعه پایدار، حفاظت از محیط‌زیست، همکاری‌های بندری، گردشگری و ترانزیت خواهد بود.
به باور تحلیلگران، تمرکز بر همکاری‌های محلی می‌تواند بنیان شبکه‌ای از استان‌ها و مناطق همکار را در اطراف خزر ایجاد کند؛ شبکه‌ای که از سطح روابط دولتی فراتر رفته و به همکاری‌های اقتصادی و زیست‌محیطی پایدار منجر شود.
این نشست در حالی برگزار می‌شود که کشورهای حاشیه خزر بیش از هر زمان دیگری نیازمند همگرایی در برابر چالش‌هایی چون پسروی آب و فشارهای زیست‌محیطی هستند و استان‌های ساحلی، خط مقدم این همکاری‌های تازه به‌شمار می‌روند.
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید