موسیقی فولکوریک خط قرمز من است / امانت‌داری معنای خود را از دست داده است

موسیقی فولکوریک خط قرمز من است / امانت‌داری معنای خود را از دست داده است

تاریخ انتشار: 1404/8/10

شماره خبر: 18183

چاپ‌خبر

ناصر وحدتی، پژوهشگر، نویسنده و خواننده‌ی پیشکسوت گیلان، سال‌هاست بی‌هیاهو و با وسواس علمی، به ثبت و احیای ترانه‌ها و نغمه‌های بومی گیلان پرداخته است.  او طی سال‌ها و دهه‌های گذشته به طور متمرکز روی ترانه‌های عامیانه و آثار فولکوریک دیارش کار کرده است.

به گزارش رویداد شمال ؛ ناصر وحدتی در گفت‌وگو با ایلنا از دغدغه‌هایش درباره اصالت موسیقی فولکوریک، بی‌توجهی به پژوهش در نواحی، و پدیده‌ی تلخ بی‌امانتی در حوزه فرهنگ می‌گوید.

به گفته وحدتی، آنچه موسیقی نواحی را متمایز می‌کند، تکیه‌ی آن بر فرهنگ و اقلیم است: موسیقی نواحی بر بستر فرهنگ و منش مردم هر منطقه شکل گرفته است. تمام مناسک و آواها از دل زندگی روزمره برآمده‌اند و به همین دلیل اصیل و ماندگارند.

وی معتقد است نبود حمایت از پژوهشگران سبب شده تا بسیاری از آثار بومی ثبت و مستندسازی نشود. با این حال، همچنان پژوهشگران مستقل در گوشه و کنار کشور بدون حاشیه به کار خود ادامه می‌دهند.

از «دیلمان تا گیلان»؛ ۱۲ سال پژوهش بی‌وقفه

وحدتی درباره تازه‌ترین اثر پژوهشی خود می‌گوید: کتاب از دیلمان تا گیلان حاصل دوازده سال کار مداوم من است و سال گذشته از سوی دانشگاه گیلان به عنوان اثر پژوهشی برجسته شناخته شد. این کتاب اکنون به چاپ دوم رسیده است.

وی با گلایه از محدود ماندن آثار پژوهشی در جغرافیای استان می‌افزاید: کتاب‌های شهرستانی به ندرت به ویترین کتابفروشی‌های تهران می‌رسند. با این حال، من شخصاً کتاب‌ها را در شهرهای گیلان پخش کرده‌ام و خوشبختانه با وجود قیمت بالای کتاب، مردم از خرید آن استقبال کرده‌اند.

بی‌امانتی در پژوهش‌های موسیقی؛ «رفرنس دادن فراموش شده است

ناصر وحدتی از بی‌توجهی به اصول علمی در نقل و اقتباس آثار پژوهشی انتقاد می‌کند: بارها دیده‌ام از نوشته‌های من بدون ذکر منبع استفاده شده است. حتی پژوهشگری در تهران درباره زبان مردم املش و دیلمان کتاب نوشته بی‌آنکه تماسی با من بگیرد. این یعنی امانت‌داری معنای خود را از دست داده است.

وی تأکید می‌کند پژوهش در حوزه فرهنگ نواحی باید توسط اهالی همان مناطق انجام شود تا از تحریف جلوگیری شود.

فولکور، نه دستکاری و نه تحریف

سال‌هاست می‌گویم هیچ‌کس حق ندارد آثار فولکوریک را تغییر دهد. اگر حتی دو بیت قدیمی پیدا کردید، همان را بخوانید. افزودن ابیات یا تغییر نغمه، به تاریخ و اصالت اثر لطمه می‌زند.

وحدتی ضمن احترام به پیشکسوتان موسیقی گیلان همچون احمد عاشورپور و فریدون پوررضا، معتقد است برخی از آنان به دلیل تغییر در ساختار ترانه‌های کهن، از مفهوم اصلی فولکور فاصله گرفته‌اند.

موسیقی شهری، مولف دارد؛ فولکور میراث جمعی است

این هنرمند با تفکیک میان «موسیقی فولکوریک» و «موسیقی شهری نوین گیلان» توضیح می‌دهد: ترانه‌های سروده‌ی شیون فومنی، سرتیپ‌پور یا آشورپور آثار نوین شهری هستند، نه فولکور. فولکور ترانه‌ای است که خالق آن ناشناخته است و از دل تاریخ آمده.

وحدتی از استقبال نسل جوان از کنسرت‌هایش شگفت‌زده است: هشتاد درصد مخاطبان کنسرت‌های من زیر ۲۵ سال هستند. این یعنی جوانان در جست‌وجوی ریشه‌ها و هویت فرهنگی‌شان‌اند.

حرکات اضافه» روی صحنه ممنوع است

در کنسرت‌هایم اجازه نمی‌دهم کسی روی صحنه حرکات نمایشی انجام دهد. موسیقی ما باید بکر و معقول بماند. نه من ایستاده می‌خوانم و نه اعضای گروهم مجاز به نمایش‌گری‌اند.

وی درباره اجرای اخیرش در تالار وحدت می‌گوید: در این اجرا مقام‌های افشاری و دیلمانی را ارائه کردیم و برای نخستین بار ساز سنتی تَشت را روی صحنه بردم. خوشبختانه استقبال مخاطبان بسیار خوب بود.

در پایان گفت‌وگو، وحدتی با صراحت می‌گوید: موسیقی فولکوریک خط قرمز من است. هرچند باید آثار نو خلق کنیم، اما اصالت و میراث نیاکان‌مان را نباید دستکاری کنیم. این موسیقی هویت ماست.

برچسب:

اشتراک گذاری در:

هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *