با وجود گذشت ۲۰ سال از طرح ایده پزشک خانواده در ایران، این برنامه همچنان سراسری نشده است؛ چالش‌های مالی، ساختاری، بیمه‌ای و فرهنگی از مهم‌ترین موانع اجرای آن به شمار می‌رود.
به گزارش رویداد شمال ؛ نزدیک به دو دهه از وعده اجرای پزشک خانواده می‌گذرد، اما این طرح همچنان به‌طور کامل در کشور اجرا نشده است. چندی پیش، وزیر بهداشت از آغاز کشوری این برنامه خبر داد و معاون او نیز اعلام کرد ۴۵ دانشگاه علوم پزشکی آمادگی ورود به اجرای طرح را دارند؛ در حالی که ۱۴ دانشگاه هنوز همراه نشده‌اند.
پیشینه‌ای طولانی با اجرای نیمه‌کاره
ایده پزشک خانواده نخستین بار در دهه ۱۳۵۰ در آذربایجان شرقی مطرح شد و در دهه ۱۳۶۰ با شکل‌گیری شبکه بهداشت در روستاها گسترش یافت. اجرای رسمی این برنامه اما از سال ۱۳۸۱ وارد اسناد سیاستی شد و از سال ۱۳۸۴ در روستاها و شهرهای کوچک آغاز گردید. نسخه شهری نیز سال ۱۳۹۱ در فارس و مازندران کلید خورد، اما هرگز به الگوی ملی تبدیل نشد.
به گفته دکتر ابراهیم نوری گوشکی، متخصص پزشکی خانواده، این طرح با چالش‌های متعددی روبه‌روست؛ از نبود رهبری یکپارچه و چندپارگی مسئولیت‌ها میان وزارت بهداشت و بیمه‌ها، تا تأخیرهای مکرر در پرداخت‌ها و نبود منابع مالی پایدار. او معتقد است بدون اصلاحات بنیادین، پزشک خانواده همچنان در مرحله آزمایشی باقی خواهد ماند.
یکی از موانع اصلی، فرهنگ مراجعه مستقیم مردم به متخصصان و ناآگاهی نسبت به نقش پزشک خانواده است. نبود کمپین‌های اطلاع‌رسانی مؤثر موجب شده مشارکت عمومی در این برنامه بسیار پایین باشد.
پایلوت فارس و مازندران؛ تجربه‌ای پر از درس
اجرای آزمایشی طرح در فارس و مازندران اگرچه به افزایش بیماریابی و مراقبت منظم بیماران منجر شد، اما مشکلات جدی همچون پرداخت‌نشدن به‌موقع سرانه، ضعف نظام ارجاع و نارسایی‌های فناوری اطلاعات مانع از تبدیل شدن این پایلوت‌ها به الگوی توسعه ملی شد.
برای اجرای سراسری این طرح به‌ویژه در کلانشهرها، نیاز به ایجاد ستاد ملی پزشک خانواده، بازنگری در آموزش پزشکی، تأمین مالی پایدار، هم‌راستایی بیمه‌ها، توسعه پرونده الکترونیک سلامت و نوسازی مراکز خدمات جامع سلامت وجود دارد.کارشناسان تأکید می‌کنند تنها با حرکت هم‌زمان چرخ‌دنده‌های مالی، ساختاری، فناوری و فرهنگی می‌توان پزشک خانواده را از مرحله آزمایشی خارج و به راهبردی پایدار در نظام سلامت کشور تبدیل کرد.
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید